I. Sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi vằn. Bệnh có thể bùng phát thành dịch lớn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là trẻ em. Virus Dengue có bốn tuýp huyết thanh khác nhau, vì vậy một người có thể mắc bệnh nhiều lần trong đời.
II. Phương thức lây truyền
Bệnh sốt xuất huyết không lây trực tiếp từ người sang người mà lây qua vết đốt của muỗi vằn cái (chủ yếu là muỗi Aedes aegypti). Khi muỗi đốt người bệnh nhiễm virus, sau vài ngày, muỗi mang virus và có thể truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Do đó, việc kiểm soát muỗi và lăng quăng (bọ gậy) là yếu tố quan trọng hàng đầu để phòng chống dịch.
Muỗi vằn Aedes Aegypti
III. Dấu hiệu nhận biết sốt xuất huyết
1. Thể bệnh nhẹ:
- Sốt cao đột ngột 39–40°C kéo dài 2–7 ngày, khó hạ sốt.
- Đau đầu dữ dội vùng trán, sau nhãn cầu.
- Có thể kèm theo phát ban, nổi mẩn đỏ.
2. Thể bệnh nặng:
- Chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da (chấm đỏ, vết bầm tím).
- Nôn ra máu, đi ngoài phân đen (dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa).
- Đau bụng, vật vã, tay chân lạnh, huyết áp tụt (sốc sốt xuất huyết) – rất nguy hiểm nếu không cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
IV. Những nơi muỗi vằn sinh sản
Muỗi vằn thường đẻ trứng ở những nơi đọng nước sạch như:
- Bể chứa nước, lu, chum, vại không có nắp đậy.
- Lọ hoa, khay nước tủ lạnh.
- Vật dụng phế thải có đọng nước mưa (lon bia, chai lọ, vỏ xe cũ…).
- Bể cá cảnh, hòn non bộ, khay kê chậu cảnh…
V. Các biện pháp phòng bệnh hiệu quả
1. Vệ sinh môi trường, diệt lăng quăng – bọ gậy:
- Đậy kín tất cả dụng cụ chứa nước sinh hoạt để muỗi không vào đẻ trứng.
- Thả cá vào các bể nước lớn để ăn lăng quăng.
- Rửa sạch và lật úp các dụng cụ không sử dụng có thể chứa nước.
- Thay nước bình hoa hằng tuần, nhỏ thuốc hoặc thả muối diệt lăng quăng.
- Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn, bể cảnh.
2. Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi:
- Dọn dẹp phế liệu, chai lọ, lốp xe cũ, gáo dừa, vỏ dừa… những nơi có thể đọng nước mưa.
- San lấp các hốc nước tự nhiên quanh nhà.
3. Bảo vệ bản thân khỏi muỗi đốt:
- Ngủ màn kể cả ban ngày, mặc quần áo dài tay.
- Dùng nhang muỗi, vợt điện hoặc máy đuổi muỗi.
- Phối hợp với y tế địa phương trong các chiến dịch phun hóa chất, diệt lăng quăng, diệt muỗi.
4. Chủ động khi có dấu hiệu bệnh:
- Khi bị sốt, không tự ý điều trị tại nhà.
- Đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn, tránh biến chứng nguy hiểm.
VI. Khuyến cáo của Bộ Y tế
Trong bối cảnh thời tiết thất thường, mưa nhiều – nóng ẩm là điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sản, dịch sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát mạnh. Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu khuyến cáo bà con:
“Mỗi hộ gia đình hãy dành 10 phút mỗi tuần để kiểm tra, phát hiện và loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.”
Các hành động cụ thể:
- Kiểm tra các vật chứa nước, thau rửa thường xuyên.
- Thường xuyên thay nước, diệt bọ gậy bằng muối hoặc hóa chất.
- Phối hợp tốt với ngành y tế, Ủy ban nhân nhân phường trong các đợt phun thuốc, dọn vệ sinh môi trường.
VII. Thông điệp truyền thông phòng chống sốt xuất huyết
🔹 Không có lăng quăng, bọ gậy – không có sốt xuất huyết.
🔹 Diệt muỗi, diệt lăng quăng là trách nhiệm của mỗi nhà.
🔹 Cộng đồng chung tay, đẩy lùi dịch sốt xuất huyết.
Chủ động phòng chống sốt xuất huyết không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế mà còn là nghĩa vụ của mỗi người dân.
Hãy bắt đầu từ việc đơn giản nhất – diệt lăng quăng, bọ gậy mỗi tuần, giữ gìn vệ sinh môi trường sống, bảo vệ bản thân khỏi muỗi đốt và tuyên truyền cho người xung quanh cùng hành động.
Chung tay vì một cộng đồng khỏe mạnh, không còn nỗi lo dịch bệnh sốt xuất huyết!
Châu Thị Hậu
Thảo luận về điều này post