1. Tăng huyết áp – “Kẻ giết người thầm lặng”
Tăng huyết áp (THA) được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng” bởi bệnh tiến triển âm thầm, ít khi biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Nhiều người mắc bệnh nhưng không hề hay biết cho đến khi xuất hiện các biến chứng nặng nề như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận…
Một số trường hợp có thể xuất hiện các dấu hiệu thoáng qua như đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, mất ngủ, ù tai. Nặng hơn, người bệnh có thể gặp tình trạng đau ngực, khó thở, mặt đỏ bừng, hồi hộp, đánh trống ngực, thậm chí hoảng loạn.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay có khoảng 1,5 tỷ người trên toàn cầu mắc tăng huyết áp, với khoảng 9,4 triệu ca tử vong mỗi năm liên quan đến bệnh lý này. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp – tức cứ 5 người trưởng thành thì có ít nhất 1 người mắc bệnh. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân chưa được phát hiện hoặc chưa kiểm soát tốt huyết áp.
2. Khi nào được chẩn đoán tăng huyết áp?
Theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới, một người được xác định là bị tăng huyết áp khi:
- Huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg và/hoặc
- Huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg
Trong đó, khoảng 90–95% trường hợp là tăng huyết áp nguyên phát – không rõ nguyên nhân cụ thể. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy các yếu tố nguy cơ có thể làm tăng huyết áp bao gồm:
- Ăn mặn, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia
- Ít vận động thể lực, căng thẳng kéo dài
- Thừa cân, béo phì
- Tuổi cao, tiền sử gia đình mắc bệnh
Khoảng 5–10% còn lại là tăng huyết áp thứ phát, thường do các bệnh lý khác như bệnh thận, rối loạn nội tiết, tác dụng phụ của thuốc, nhiễm độc thai nghén hoặc yếu tố tâm lý.
3. Làm sao để biết mình có bị tăng huyết áp hay không?
Đo huyết áp định kỳ là cách đơn giản, hiệu quả và quan trọng nhất để phát hiện sớm bệnh. Người dân nên kiểm tra huyết áp thường xuyên, đặc biệt là người trên 40 tuổi, có yếu tố nguy cơ hoặc có bệnh nền tim mạch – chuyển hóa (đái tháo đường, rối loạn mỡ máu…).
4. Chung tay phòng chống tăng huyết áp
Ngày 17/5 hàng năm được chọn là Ngày Thế giới Phòng chống Tăng huyết áp, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về căn bệnh này và khuyến khích hành động kịp thời để phòng ngừa và kiểm soát huyết áp hiệu quả.
Chủ đề năm 2025 do Hiệp hội Tăng huyết áp Thế giới phát động là:
“ĂN UỐNG LÀNH MẠNH – VẬN ĐỘNG ĐỀU – KIỂM SOÁT HUYẾT ÁP TỐT”
Hưởng ứng thông điệp này, Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu phối hợp với các Trạm Y tế phường tổ chức hoạt động đo huyết áp miễn phí cho tất cả người dân từ 18 tuổi trở lên đến khám bệnh tại các cơ sở y tế trên địa bàn. Các trường hợp phát hiện huyết áp cao sẽ được tư vấn, chẩn đoán, quản lý và điều trị theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

Hình 1: Đo huyết áp cho người dân đến tại Trung tâm Y tế
Đừng để huyết áp âm thầm hủy hoại sức khỏe của bạn và người thân.
Hãy đến Trạm Y tế gần nhất để được đo huyết áp miễn phí và tư vấn chuyên môn.
Phát hiện sớm – Điều trị đúng – Sống khỏe mạnh!
BS. NGUYỄN THỊ QUỲNH NHƯ
Thảo luận về điều này post